Duivels, douche en laatste dagen
Door: Jenneke
Blijf op de hoogte en volg Jenneke
11 Februari 2008 | Mozambique, Ilha de Moçambique
Stel: je komt bij het gebouw waar je werkt, en er ligt een vrouw plat op de grond, met een grote bult op haar voorhoofd, haar ogen dicht. Wat doe je?
A. je vraagt de omstanders wat er gebeurd is, en checkt ademhaling, pols en bewustzijn;
B. je vraagt of er een ambulance komt, of dat iemand met haar naar het ziekenhuis kan;
C. je wacht maar af, want de omstanders doen ook niets en het is duidelijk een geval van duivelarij.
Afgelopen vrijdag deed ik alledrie, in die volgorde. Alle vijf de mannen die aanwezig waren stonden erbij en keken ernaar, en waren ervan overtuigd dat het ziekenhuis niets kon doen, maar dat ze op een traditionele manier ‘behandeld’ moest worden. Omdat een grote bult op je voorhoofd bij mijn weten iets fysieks is (ze was tegen de hoek van de muur gevallen), en de vrouw daar wel aan het sterven kon zijn (weet ik veel), maakte ik een hoop herrie om haar naar het ziekenhuis te krijgen. Hielp niet. Geen actie.
Toen ik dan maar zelf de dokter ging bellen om te vragen wat ik hiermee moest, kwam er een man naar voren die in het linkeroor van de vrouw begon te fluisteren. Het lichaam bewoog! Ze werd overeind gezet en er werd geduwd op haar slappe schouders. Ze rolde om, en begon te kruipen en te grommen. “Iii!” deden de andere mensen en schoven achteruit, weg van haar, dat gevaarlijke beest. “Is er een stuk hout?” vroeg de man, en toen hij het in handen had, stak hij het beest in zijn zij. De vrouw viel om en bleef roerloos liggen. Meer woorden werden gefluisterd, terwijl er ondertussen een jongen op uit werd gestuurd om wierook te halen. Met de geur van de wierook en wat laatste bezweringen van de man openden zich de betraande ogen van de vrouw. Geen tien seconden later lachte ze en stond op, waarna iedereen weer aan het werk ging, alsof er niets gebeurd was.
Ik weet niet hoeveel dingen ik tegelijk dacht op dat moment: gaat dat wel goed? Is er een rationele verklaring hiervoor (epilepsie, hysterie, aanstellerij)? Wat schaam ik me als domme blanke dat ik niet geaccepteerd heb dat het “duivels” waren, maar vasthield aan ons Westerse ziekenhuis! Maar ook: wat interessant om dit te observeren als onderzoeker van een andere cultuur! Al met al was ik wat in de war, en voelde me heel moe.
Deze laatste dagen ben ik sowieso wat moe: veel gewerkt en veel te werken, rare en nare symptomen van waarschijnlijk een buikbeestje, of bijwerkingen van de medicijnen daartegen, en het constant veranderende weer. Gisteren werd de zee al hoger en woester en spatte tegen de kade uiteen, tien meter hoog! Op hetzelfde moment kwam de regen met bakken uit de hemel: geen mogelijkheid om niet doorweekt te raken als je naar huis loopt. Her en der profiteren de kinderen van deze gratis douche en springen, gezeept en al, onder het gat in de regenpijp waar het water naar beneden stort. Dat zag er heerlijk uit en ik ben gekleed in een doek ook onder het laagste eind van de dakgoot bij ‘mijn huis’ gaan staan.
Genoeg dus om van te genieten hier, en ook genoeg om weer naar huis te willen. Donderdag naar Maputo, vrijdag via Kaapstad, zaterdag thuis. Tot gauw!
A. je vraagt de omstanders wat er gebeurd is, en checkt ademhaling, pols en bewustzijn;
B. je vraagt of er een ambulance komt, of dat iemand met haar naar het ziekenhuis kan;
C. je wacht maar af, want de omstanders doen ook niets en het is duidelijk een geval van duivelarij.
Afgelopen vrijdag deed ik alledrie, in die volgorde. Alle vijf de mannen die aanwezig waren stonden erbij en keken ernaar, en waren ervan overtuigd dat het ziekenhuis niets kon doen, maar dat ze op een traditionele manier ‘behandeld’ moest worden. Omdat een grote bult op je voorhoofd bij mijn weten iets fysieks is (ze was tegen de hoek van de muur gevallen), en de vrouw daar wel aan het sterven kon zijn (weet ik veel), maakte ik een hoop herrie om haar naar het ziekenhuis te krijgen. Hielp niet. Geen actie.
Toen ik dan maar zelf de dokter ging bellen om te vragen wat ik hiermee moest, kwam er een man naar voren die in het linkeroor van de vrouw begon te fluisteren. Het lichaam bewoog! Ze werd overeind gezet en er werd geduwd op haar slappe schouders. Ze rolde om, en begon te kruipen en te grommen. “Iii!” deden de andere mensen en schoven achteruit, weg van haar, dat gevaarlijke beest. “Is er een stuk hout?” vroeg de man, en toen hij het in handen had, stak hij het beest in zijn zij. De vrouw viel om en bleef roerloos liggen. Meer woorden werden gefluisterd, terwijl er ondertussen een jongen op uit werd gestuurd om wierook te halen. Met de geur van de wierook en wat laatste bezweringen van de man openden zich de betraande ogen van de vrouw. Geen tien seconden later lachte ze en stond op, waarna iedereen weer aan het werk ging, alsof er niets gebeurd was.
Ik weet niet hoeveel dingen ik tegelijk dacht op dat moment: gaat dat wel goed? Is er een rationele verklaring hiervoor (epilepsie, hysterie, aanstellerij)? Wat schaam ik me als domme blanke dat ik niet geaccepteerd heb dat het “duivels” waren, maar vasthield aan ons Westerse ziekenhuis! Maar ook: wat interessant om dit te observeren als onderzoeker van een andere cultuur! Al met al was ik wat in de war, en voelde me heel moe.
Deze laatste dagen ben ik sowieso wat moe: veel gewerkt en veel te werken, rare en nare symptomen van waarschijnlijk een buikbeestje, of bijwerkingen van de medicijnen daartegen, en het constant veranderende weer. Gisteren werd de zee al hoger en woester en spatte tegen de kade uiteen, tien meter hoog! Op hetzelfde moment kwam de regen met bakken uit de hemel: geen mogelijkheid om niet doorweekt te raken als je naar huis loopt. Her en der profiteren de kinderen van deze gratis douche en springen, gezeept en al, onder het gat in de regenpijp waar het water naar beneden stort. Dat zag er heerlijk uit en ik ben gekleed in een doek ook onder het laagste eind van de dakgoot bij ‘mijn huis’ gaan staan.
Genoeg dus om van te genieten hier, en ook genoeg om weer naar huis te willen. Donderdag naar Maputo, vrijdag via Kaapstad, zaterdag thuis. Tot gauw!
-
11 Februari 2008 - 16:47
Wouter De Boer:
Goeie reis alvast! Geniet van de laatste dagen. -
11 Februari 2008 - 22:24
Guusje:
Hi Jenneke,
Wat leuk om weer je avonturen te lezen! Ik zat me net af te vragen of je op een gegeven moment niet verblind raakt voor nieuwe dingen in de cultuur die je onderzoekt... zoals je al schrijft: doordat reacties anders zijn dan je eerste instantie verwacht.
Dat het weer een vruchtbare periode is geweest voor je onderzoek en dat het weer mooi momenten voor je hebt opgeleverd. Vast wel!!
X
Esther
PS Goede reis -
12 Februari 2008 - 07:33
Clara:
lekker naar huis en uitrusten. ik wens je een goede reis en tot gauw!
kus -
12 Februari 2008 - 14:18
Willem:
In de VS zou er volgens mij nog een optie D zijn: je advocaat bellen om te vragen wat je moet doen om niet aangeklaagd te worden. Moet je de vrouw helpen om te verkomen dat ze je aanklagen dat je niets deed? Of moet je juist niets doen, om te verkomen dat ze je aanklagen omdat je niet goed hebt geholpen? :-)
Ik kan me voorstellen dat je je opeens heel moe voelde. Maar het georganiseerde en geregelde leven is niet meer ver weg. Nog wel in afstand, misschien, maar niet meer in tijd.
Succes nog met de laatste dingen die je nog voor elkaar wilt krijgen! -
15 Februari 2008 - 03:42
Willem:
Mocht je tijdens je lange reis die nu al begonnen is, nog ergens in contact komen met het wereldwijde web: ik hoop dat je met een goed gevoel en rust in je hart bent vertrokken en dat je de rest van de reis nog ziet zitten.
Vanaf morgenavond hou ik je gezelschap in de lucht. En als jouw vlucht op tijd is en de mijne te laat, komen we elkaar misschien op Schiphol al tegen! En anders zondag.
Groetjes!
-
02 Maart 2008 - 17:16
Bulbul:
Interessant. Ik moet je vroegere berichten ook gaan doorlezen.
Leuk om je weer bij ons terug te hebben.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
