verwachting en waarneming
Door: Jenneke
Blijf op de hoogte en volg Jenneke
24 Oktober 2007 | Nederland, Leiden
Bruggetje vlakbij de universiteit, twee studentes:
"Waarom ligt hier van dat gruis?"
"Ze hebben gestrooid; het vriest 's nachts."
"Oh, ik háát vriezen!"
Snel draai ik mijn hoofd even, om te zien of degene van de laatste opmerking niet toevallig een blauw gezicht en een wit mutsje had, want de associatie met Moppersmurf komt spontaan naar boven.
Het grappige van Moppersmurf en van dit soort reacties is dat de negatieve emotie pas volgt ná de opmerking. De studente had blijkbaar nog niet gemerkt dat het koud was, en tóch geeft ze, zodra het blijkbaar zo is, meteen een negatieve reactie. Net zoals mensen die in hun hoofd hebben dat ze iets niet lusten, yoghurt bijvoorbeeld. Wanneer er dan iets onbekends op tafel wordt gezet, of iets dat zó is klaargemaakt dat het (in theorie) gehate ingrediënt onherkenbaar is, wordt er opnieuw geproefd en soms wordt het zelfs lekker gevonden! Vertel je dan echter dat het toch die vieze yoghurt was, dan kan er (hoe inconsequent ook) alsnog een negatieve opmerking komen. Wij kunnen onszelf goed voor de gek houden!
Omgekeerd werkt overigens ook: geef een recensent een naamloos artikel of boek, en de reactie zal wellicht neutraler of negatiever uitpakken dan wanneer het boek van een Belangrijke Schrijver is. Ik merk het al wanneer ik zelf een ingewikkeld recept heb gemaakt: ik vind het prachtig smaken, zelfs al zou ik het "objectief" geproefd middelmatig hebben gevonden...
In hoeverre is mijn waarneming beïnvloed door mijn verwachtingen en de vaste patronen in mijn hoofd? En kan ik die standaardreacties nog bemerken en veranderen?
"Waarom ligt hier van dat gruis?"
"Ze hebben gestrooid; het vriest 's nachts."
"Oh, ik háát vriezen!"
Snel draai ik mijn hoofd even, om te zien of degene van de laatste opmerking niet toevallig een blauw gezicht en een wit mutsje had, want de associatie met Moppersmurf komt spontaan naar boven.
Het grappige van Moppersmurf en van dit soort reacties is dat de negatieve emotie pas volgt ná de opmerking. De studente had blijkbaar nog niet gemerkt dat het koud was, en tóch geeft ze, zodra het blijkbaar zo is, meteen een negatieve reactie. Net zoals mensen die in hun hoofd hebben dat ze iets niet lusten, yoghurt bijvoorbeeld. Wanneer er dan iets onbekends op tafel wordt gezet, of iets dat zó is klaargemaakt dat het (in theorie) gehate ingrediënt onherkenbaar is, wordt er opnieuw geproefd en soms wordt het zelfs lekker gevonden! Vertel je dan echter dat het toch die vieze yoghurt was, dan kan er (hoe inconsequent ook) alsnog een negatieve opmerking komen. Wij kunnen onszelf goed voor de gek houden!
Omgekeerd werkt overigens ook: geef een recensent een naamloos artikel of boek, en de reactie zal wellicht neutraler of negatiever uitpakken dan wanneer het boek van een Belangrijke Schrijver is. Ik merk het al wanneer ik zelf een ingewikkeld recept heb gemaakt: ik vind het prachtig smaken, zelfs al zou ik het "objectief" geproefd middelmatig hebben gevonden...
In hoeverre is mijn waarneming beïnvloed door mijn verwachtingen en de vaste patronen in mijn hoofd? En kan ik die standaardreacties nog bemerken en veranderen?
-
24 Oktober 2007 - 14:38
Joop:
de KUNST van waarnemen zonder oordeel mag met hoofdletters geschreven worden. Waarnemen en het waargenomene laten zijn wat het is zonder er meteen iets mee te doen. Het gaat, al weer, om onbevooroordeelde aandacht voor datgene wat op je pad komt. Ik oefen veel en slaag er desondanks maar zeer ten dele in om waar te nemen in plaats van te oordelen. Mijn hoofd en mijn gevoel op de wip, en voortdurend in beweging op zoek naar balans.
Wat weer een prachtige aanzet om gewoon maar even na te denken! -
31 Oktober 2007 - 13:40
Hans:
de schijnbare wind en de ware wind is één en de zelfde, alléén van uit een ander standpunt gezien zijn ze verschillend.
Witlof is niet lekker maar.. als het niet wordt gekookt of wordt ingepakt in ham met een flinke berg kaassaus dan zal zelfs ik het eetbaar (misschien zelfs lekker) vinden. Ook hier weer de omstandigheid maakt dat de witlof te pruimen is.
Onze waarnemingen worden voortdurend gekleurd door onze stemmingen, ons denken en de omstandigheden.
Het gaan op een evenwichtsbalk lijkt gemakkelijker dan het opmerken van een ingebakken reactie en deze aan te passen!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
