Introductie en conclusie

Bashir, een neef van Saudah woont al een tijd samen met Samirah. Toch wordt hij vandaag als nieuw geïntroduceerd bij haar familie, volgens de oude Ganda traditie. Zoveel jaar geleden was het een gebruik dat de vader en een handvol afgevaardigden naar de familie van de aanstaande gingen, zich introduceerden en over de bruidsprijs onderhandelden. Die werd daarna gebracht en het huwelijk werd gesloten. In de hedendaagse versie gaat het ongeveer zo:

De familie van Saudah verzamelt zich bij de moskee in Kampala. Niet omdat daar de plechtigheid gaat plaatsvinden, maar omdat we daarvandaan in een convooi van een auto of tien naar het noorden vertrekken. “Let me introduce doctor Namugga, die mijn collaborator is,” zegt Saudah bij elk volgend familielid dat aankomt. “Dit is de dochter van mijn oudste zus. En dat is de neef van degene die je daarnet nog zag.” Ik ben allang de relaties kwijt, maar zeg netjes ‘nsanyusa okukulaba’ (aangenaam kennis te maken). Iedereen ziet er prachtig uit in kanzu’s voor de heren en de traditioneel Ugandese gomesi voor de dames. Ik heb de outfit aangetrokken die ik als afscheidscadeau in Jinja kreeg, elf jaar geleden. Foto’s worden gemaakt van en met iedereen, knopen in kleding worden rechtgelegd, contacten zijn hernieuwd.

Via twee tussenstops om te regrouperen, komen we bij het huis van de bride-to-be. We worden ontvangen met een heerlijke lunch (lekker met je handen eten!). Dan wandelen we richting de feestlocatie, waar de familie van Aminah al zit. Het is afgesloten met een lint, en de familie doet –volgens traditie- net alsof ze ons niet kennen. “Wat willen jullie hier?” vraagt de woordvoerder van Aminah’s kant. Na wat traditioneel gesteggel mag Bashir’s familie verder en we worden in tenten tegenover de bruids familie geplaatst. Dan gaan de woordvoerders van start: met vragen en antwoorden over wat we hebben meegenomen en of we wel goed genoeg zijn om hun dochter mee te nemen. Omdat Bashir bij telecombedrijf Orange werkt, zijn de cadeaus voor de diverse jonge mannen en vrouwen die naar voren komen dansen door hen gesponsord. Niet zomaar een mooie riem of een stuk speelgoed voor de kinderen, maar nieuwe mobieltjes voor de tantes en ooms van de bruid. Na ongeveer anderhalf uur gaan de tantes en moeder dan akkoord met het aanbod.

Maar dan is de vraag: waar is die bruidegom eigenlijk? Bashir zit achterin, en het is nu aan de moeder van de bruid om hem op te sporen en met een corsage te markeren als de bruidegom. Hij wordt gevonden, en ze lopen samen een rondje onder luid applaus. Nog later komt dan, geëscorteerd door haar tantes, de bruid binnen. De belangrijkste leden van beide families worden gepresenteerd. Er is een optreden van een opkomende Ugandese zangeres. De cadeaus worden binnengebracht. Ik zit met open mond te kijken: zakken rijst, levende kippen, manden en manden vol met geen-idee, een bankstel, een geit, bananen, een koelkast…. Het houdt niet op!

Ondertussen is het donker geworden en mijn maag begint te knorren. Ik zie dat Saudah ook moe is – ze was ziek de afgelopen dagen en nog niet helemaal boven jan. “Zullen we maar gaan?” stelt ze voor. Jammer dat we het aansnijden van de taart niet hebben meegemaakt, maar jongens, wat een belevenis was dit! Twaalf uur nadat ik er vanochtend vertrok ben ik terug in het hotel. Ik ben moe, maar wanneer een taalkundige collega met smst, ga ik direct in op haar voorstel om uit te gaan. De hele dag heb ik gezeten, en het is lekker om in club ‘Guvnor’ mijn laatste avond weg te dansen!

(Het bleek niet de laatste avond in Uganda te zijn: vluchten naar Nairobi vertraagd, aansluiting zou gemist worden en dus besloten om in Entebbe te blijven, op kosten van Kenya Airways. Vanavond nog eens proberen om naar huis te komen…)